Technofascisme

De techniek staat voor niets en het is technisch heel goed mogelijk om het hele bevolkingsregister van bijvoorbeeld Amsterdam in een handcomputertje te stoppen of via een mobiele terminal te kunnen afvragen. Maar wat technisch kan is maatschappelijk misschien niet gewenst, vragen als privacy en de souvereiniteit van het individu spelen hier mee.

Adresproever

Het Gemeentelijk Vervoerbedrijf GVB in Amsterdam gaat een proef nemen met kleine computertjes om bij de controle van zwartrijders te kunnen controleren of de opgegeven naam en adres met elkaar kloppen. De `Adresproever' heeft een bestand met daarin namen, postcodes, straten en huisnummers en de controleurs kunnen daarmee de betrouwbaarheid van wat men opgeeft testen. Het gaat hier zogenaamd om informatie, die iedereen door een combinatie van het postcodeboek en de telefoongids zou kunnen invoeren. Nog niet alle handige info zit op die manier in een klein meeneemcomputertje, maar met wat meer geheugen laat dat vast niet op zich wachten, enkele tientallen MB's moet toch voldoende zijn en daar kom je met de modernste RAM chips gauw aan.

Dan kan de GVB-controleur in zijn achterzakje beschikken over de informatie waarvoor in de oorlogstijd het Verzet haar leven heeft gewaagd, omdat juist die gegevens de Jodenvervolging zo eenvoudig maakten. Ironisch dat juist in Amsterdam de sluipende informatisering en digitalisering van onze levens zo slinks wordt ingevoerd? Misschien niet, er wordt in Amsterdam wel op meer fronten een eigen en niet altijd acceptabel beleid gevoerd, het parkeer-referendum zonder min-optie is daar een ander voorbeeld van en ook de vreemdelingenpolitie heeft zo haar eigen methoden om het ontmoedigingsbeleid vorm te geven.

Naar mijn gevoel rechtvaardigt de opsporing van zwartrijders - of gaat het toch om de zwarten - hier niet het soort middelen dat wordt ingezet. De data-criminaliteit komt hier van de goedbedoelende kant van het GVB, met een paar nare kantjes. Gaat het erom de zwartrijders er uit te pikken, of gaat het eigenlijk om de zwartjes en wordt op deze manier buiten de democratische besluitvorming om toch even een verkapte identificatiedwang ingevoerd? Iedere GVB-controleur met het Bevolkingsregister op zak, hebben we vijftig jaar geleden niet geleerd waar dat toe leidt? Technofascisme via de achterdeur, men wil al vingerafdrukken van alle asielzoekers, de stap naar de DNA-identificatie van iedereen zit in de lucht, en alles omdat het zo veel praktischer is. Voor mij hoeft dat niet, wanneer we mensen als nummers gaan behandelen, gaan ze zich ook als nummers gedragen.

Wanneer voor dergelijke simpele overtredingen als het niet kopen van een tramkaartje de data-link naar het opsporen van illegalen wordt opengezet, moet niemand verbaasd zijn wanneer er slachtoffers gaan vallen. Het als illegaal gepakt worden is voor die mensen levensbedreigend, ze zullen zich dan ook uit alle macht gaan verzetten. Het missen van de menselijke maat gaat heel sluipend, maar de gevolgen zijn er niet minder eng door.

Luc Sala

Door naar het volgende artikel op Luc's trail