Publiek gebruik kabelnet Amsterdam Concept

concept voorstel voor een nota aan de gemeenteraad van Amsterdam 17 okt 1995
van: Ir. L. Sala

reacties welkom email sala@euronet.nl

Samenvatting:

De invulling van de 10% publieke ruimte, zoals die bij de verkop van KTA is geregeld, vereist een planmatige aanpak, waar we nu mee moeten beginnen. In bijgaand voorstel wordt bepleit om in een aantal stappen de gemeentelijke informatie/gegevens naar buiten te brengen, te beginnen met tekst, maar uiteindelijk in een volledige multi-media en interactieve vorm via de kabel en anderszins, met name Internet.
Als basis daarvoor is voor de gemeentelijke informatiestromen een overstap nodig naar de standaard voor tekstgebruik SGML en in de praktijk HTML (Hypertext markup language).
Dat is de taal, die gebruikt wordt voor het Internet en waarmee gemakkelijk aan tekst ook plaatjes, beelden, geluid en video kan worden toegevoegd. Zonder al te veel moeite kunnen WP documenten naar html worden overgezet en zijn dan geschikt voor Ť paginagewijze raadpleging met menu's, verwijzingen en `links'.
De eerste stap is het maken van een kabeltext-kanaal met b.v. 64 pagina's algemene informatie, maar dan niet in de normale kabeltext vorm, maar als internet-pagina's.

De tweede stap is een teletext-kanaal met plm. 800 pagina's, die aansluiten bij de eerste 64, maar via teletext opgeroepen kunnen worden. ook hier een opmaak in html/Internet formaat
De derde stap is een interactief teletext-kanaal, waar de pagina's kunnen veranderen en individuele kijkers per telefoon bepaalde pagina's kunnen opvragen van een breder bestand met gemeentelijke informatie, mogelijk iets van 10.000 pagina's
De vierde stap is een eigen Internet-site voor de gemeente, op een helderder manier dan nu via de DDS, maar in principe met alle externe info van de diverse afdelingen en langzamerhand aangevuld met plaatjes en eventueel video.

Als volgende stap kunnen dan per afdeling/probleemgebied audio/videobeelden worden gemaakt, die via pay-per-view of kies-TV kunnen worden opgevraagd.

De uitvoering van de diverse stadia van dit actieplan hoeft niet op elkaar te wachten, van belang is een duidelijke marsroute en dan kan vrijwel direct begonnen worden met deelprojecten, zoals de produktie van video-materiaal voor bepaalde diensten, het opzetten van eigen internet-sites voor afdelingen etc.

Publieke media: een uitdaging

Bij de verkoop van KTA door de gemeente is bedongen, dat 10% van de capaciteit van kabelnet inclusief nieuwe diensten en telefonie ter Ť beschiking zou komen voor gemeenschapsdiensten tegen een tarief dat Ť 50% zou bedragen van de normale marktprijs.
Dat is een zeer belangrijke opening die aan Amsterdam de kans geeft om een eigen en gericht beleid op het gebied van de gemeenschapsdiensten Ť te realiseren. De vraag is daarbij voorlopig, hoe gaan we dat aanpakken? Ť Als er niets gebeurt, ligt die 10% er ongebruikt of gaan we het misschien Ť vullen met geimporteerde `public broadcasting' programmering.

Het is verstandiger, nu een beleid te ontwikkelen om die Amsterdamse Ť `publieke media', om ze maar zo aan te duiden, gestalte te geven. Ť Hier ligt een mooie kans om zowel op korte als langere termijn de Ť werkgelegenheid, concurrentiepositie en het comfort van Amsterdam Ť te verbeteren.

Het doel: werk, wonen, cultuur, comfort, betrokkenheid

De ontwikkeling van publieke media in Amsterdam in de zin van het invullen van de 10% capaciteit is geen doel op zichzelf, maar moet Ť ten dienste staan van wat de gemeenschap op korte en lange termijn Ť nodig heeft.
Op korte termijn zijn dat zeker werkgelegenheid, een betere communicatie Ť tussen burger en overheid, lokale democratie en de integratie van Ť moderne techniek in het dagelijks leven op een acceptabele en mensvriendelijke Ť wijze.

Op langere termijn gaat het om bewustwording, om opleiding, training Ť en ook veiligheid, rechtszekerheid, comfort en het tegengaan van stratificatie Ť (sociale/economische scheidslijnen) in de samenleving (have's/have- Ť not's). De gevaren van de informatica-maatschappij zijn min of meer Ť onderkend, een goed functionerend publiek media systeem kan daar een Ť tegenwicht in bieden.

Het eigen gezicht van Amsterdam, met een kosmopolitisch, multiraciaal Ť en liberaal vriendelijk karakter, hoeft hierbij niet ingeleverd te Ť worden, maar kan juist worden onderstreept en benut. De mediacultuur Ť van de komende eeuw lijkt af te steven op een grootschalige massacommunicatie, Ť maar zal waarschijnlijk eerder kleinschalig en heel gericht worden. Ť De globale communicatie is iets voor de enkeling en het bedrijfsleven, Ť de grote functie van moderne media zal zijn dat we lokaal en kleinschalig Ť een betere verbinding kunnen maken tussen mensen die elkaar ook op Ť andere manieren kennen/ontmoeten/nodig hebben.
Naast wat supranationale en nationale programma's en netten zal er Ť een enorme verscheidenheid aan kanalen, diensten, interactieve opties, Ť koppelingen met distributiesystemen, databanken en instanties tot Ť ontwikkeling komen. Als Amsterdam hierin vooraan loopt, blijft het Ť eigen karakter van de stad bewaard en ontstaat ook een verhandelbaar Ť product in de vorm van produkties, know-how en een herkenbare cultuur.

Twee lijnen

Het kabelnet is dus enerzijds een grootschalig massamedium, anderzijds Ť ook een lokale, kleinschalige zaak. Die twee lijnen kunnen we apart Ť bekijken en voor beide een plan van aanpak ontwikkelen.

Massa-media/het commerciele omroep traject
We kunnen aannemen, dat de marktfunctie z'n werk zal doen bij het Ť invullen van het grootschalige deel, met veel meer netten, de invoering Ť van telefonie via de kabel en de grootschalige pay-per- view en andere Ť diensten. Dat gaat allemaal niet zo vlot als door de emdia-concerns Ť wordt voorgespiegeld, wanneer je bijvoorbeeld 50 netten TV gaat krijgen Ť zal er per kanaal gemiddeld maar 2% van de kijkers gehaald worden, Ť en de plannen van super-omroepen om enorme marktaandelen te halen Ť blijken in de huidige zap-cultuur misschien wat al te optimistisch. Ť Ook commerciele pay-per-view en betaal-TV bieden in een umfeld met Ť 50 of meer netten de gemiddelde `couch-potato' niet echt wat meer, Ť er is hoogstens de gemaks-functie en de videotheken gaan de komende Ť jaren met bv. CD-I en CD-video ook in de slag om hun marktaandeel Ť niet te verliezen.
In ieder geval is in Amsterdam dit stuk exploitatie van het kabelnet Ť in handen van KTA met wat wettelijke randvoorwaarden en mogelijk concurrentie Ť van satelliet-aanbieders en op termijn van video via ISDN/telefoon/ATM. Ť De gemeente kan hier wat invloed uitoefenen maar moet daarbij duidelijk Ť maken, dat de belangen van KTA en gemeente in dezelfde lijn liggen. Ť En het zou wel eens in beider belang kunnen zijn, de lokale mediacultuur Ť veel meer te stimuleren dan voorheen, omdat anders dat fraaie kabelnet Ť wordt ingehaald door andere media.

De gemeente zou, voor zover daar sprake is van een invulling van de Ť 10%, een stukje van de grootschalige omroep-achtige markt kunnen gaan Ť bewerken. Bijvoorbeeld met een Amsterdam Promotie-kanaal, een soort Ť UIT-net dat in kwaliteit kan wedijveren met de commerciele aanbieders/omroepen. Ť In theorie een aardig idee, maar totdat de kruitdamp rond al die kanalen Ť en aanbieders is opgetrokken is dat zowel qua produktie als qua uitzendkosten Ť (50% van de marktprijs) nauwelijks haalbaar. Experimenten op dat gebied Ť (en die moeten er ook komen) kunnen beter via Salto of RT5 worden Ť aangeslingerd.

Over een tijdje, wanneer ook KTA beseft dat stimulering van een lokale Ť mediacultuur voor haar exploitatie essentieel wordt en het net technisch Ť wat meer aan kan gaat men ongetwijfeld meer naar een uitzend/marktprijs Ť die gerelateerd is aan het bereik.
Een voorlichtingskanaal voor de gemeente dat op basis van een kanaalprijs Ť moet concurreren met een commerciele aanbieder wordt anders - zelfs Ť bij een 50% prijspeil - onbetaalbaar.

Kleinschalige omroep - echt lokaal of zelfs minimaal

Mijn hoop is, dat bij voldoende technische capaciteit op den duur een groot aantal kleinschalige activiteiten, uitzendingen, interactieve Ť diensten etc. etc. tot ontwikkeling zullen komen. Het uitzenden van Ť een voetbalwedstrijd, een schoolfeest, een buurt-evenement, het organiseren Ť van hulpdiensten, parkeerpools en wat al niet is allemaal mogelijk, Ť als we daar ruimte voor maken. Dat is minder een kwestie van geld Ť als van openheid en duidelijke kaders. Voorlopig kan dat heel kleinschalige Ť nog nauwelijks bestaan, dus is het goed bij de overgangssituatie naar Ť de commerciele kabel goed in de gaten te houden waar de problemen liggen.
Op dit moment praten we over een zogenaamd niet-commerciele lokale omroep, die echter in de praktijk afhangt van subsisies, sponsoring Ť en al dan niet verborgen specifieke belangen. Wie op het open Salto Ť kanaal uitzend past zich ofwel aan bij de subsidie-cultuur en en doet Ť dus het soort projecten waarvoor potjes zijn, ofwel gaat daar juist Ť recht tegenin en wil zogenaamd onafhankelijk opereren, maar marchandeert Ť (niet altijd even correct) dan met zogenaamde projectsponsors of vindt Ť andere geldbronnen. Op die manier komen eigenbelangetjes, politieke Ť ambities en soms minder frisse bedoelingen via de achterdeur naar Ť binnen. Dat geeft `couleur locale' maar leidt ook tot manipulatie Ť van de publieke opinie. De beste manier om daar tegenwicht aan te Ť geven is wanneer de gemeente zelf actief een aantal omroepinitiatieven Ť opstart en daarbij met name de 10% ruimte gaat invullen. Geef de Salto Ť kanalen aan de lokale actievelingen, maar vul als gemeente zelf een `serieus' en onafhankelijk kanaal met misschien minder `lekkere' maar wel heldere informatie.

Bij de overgang naar een meer commerciele lokale omroep is het essentieel, Ť dat daar heel duidelijke regels voor komen, helaas zal een soort lokaal Ť commissariaat voor de media onvermijdelijk zijn.

Het is verder te verwachten, dat er binnen een 50plus of 100plus TV-aanbod Ť een aantal commerciele aanbieders gaan komen, maar ook een aantal Ť half-commerciele non-profit kanalen/zenders die gebruik willen maken Ť van of aanspraak zullen maken op de beschikbare 10%. Die zullen toch Ť een soort commercie willen bedrijven en daarvoor moeten met KTA duidelijke Ť regels worden afgesproken.
Een voorbeeld van zo'n kanaal zou het UIT-kanaal kunnen zijn, een Ť soort promotiekanaal voor evenementen, concerten, festivals en dergelijke. Ť Op zich een commerciele zaak, maar in het hele cultuurbeleid wordt Ť een groot deel ervan op een of andere manier gesubsidieerd, zodat Ť je best van een publiek belang kunt spreken. Met de juiste promotie Ť kan het draagvlak van voorstellingen, musea etc. vergroot worden, Ť daar profiteert dan de stad als geheel weer van. Andere voorbeelden Ť van publieke media in deze zin kunnen een VVV/toeristen kanaal zijn, Ť een of meerdere onderwijs-kanalen, alles ook in interactieve of pay-per-view Ť vorm.

Project-voorbeelden

Naast een soort inventarisatie van wensen en plannen op dit gebied Ť zou een begin gemaakt kunnen worden met het opbouwen van een mediatheek Ť met materiaal over hoe de gemeente opereert. Met relatief geringe Ť middelen kan per afdeling/dienst/taak een aantal kleinschalige produkties Ť worden opgezet, die als basis dienen voor in eerste instantie een Ť voorlichtingskanaal, maar later als een interactieve en op maat gesneden Ť manier van informatievoorziening aan de burger. Hier kan in samenwerking Ť met arbeidsbureau's, gemeentediensten, KTA en Salto al op korte termijn Ť aan begonnen worden.
Daarbij kan best begonnen worden met een kleinschalig project, al Ť zal op den duur dit soort dienst-kanalen wel degelijk een brede en Ť zelfs massale functie krijgen. Zo'n project zou op basis van zeer Ť beperkte opdrachten, mogelijk zelfs in een soort prijsvraagvorm, materiaal Ť kunnen gaan inzamelen voor voorlopig een voorlichtingskanaal op Ť de normale kabel, maar op iets langere termijn een pay-per-view achtige Ť structuur voor mensen, die meer willen weten over, parkeren, verbouwen, Ť vergunningen, paspoort aanvragen etc. etc.
Een ander project kan het in kaart brengen van de driedimensionale Ť structuur van Amsterdam zijn, dus de hoogte van gebouwen, kleuren, Ť en soort videotrip door de stad, die ook gedigitaliseerd kan worden. Op Ť niet al te lange termijn moet dat er toch komen, waarop dan nu al Ť niet het materiaal daarvoor laten verzamelen, een 3-D bibliotheek Ť aanleggen waarvan dan in voorkomende projecten gebruik kan worden Ť gemaakt. Het aantal mogelijkheden daarvan is legio, je kunt er 3D Ť kaarten mee maken, dagtrips voor toeristen, maar dat ook beschikbaar Ť stellen voor export-promotie.
Hoewel stimulering van de bedrijvigheid via lokale omroep op den duur Ť buiten het kader van de 10% publieke ruimte valt, valt voorlopig te Ť verdedigen dat hier stimulering nodig is. met name de Kamer van Koophandel Ť zou initiatieven moeten ontwikkelen om kleinschalige promotie/reclame/dienstverlening Ť van de grond te krijgen voor Amsterdamse bedrijven en bedrijfjes. Ť Als we geen lokale KOOP-kanalen ontwikkelen gaat de TV-kijker zijn Ť spullen via de buis elders bestellen, er moet ook voor winkeliers Ť uit Amsterdam de mogelijkheid zijn zich te profileren. Dit vereist Ť een veel actiever beleied van de KvK met stimuleringspremies, het Ť ontwikkelen van faciliteiten voor haar leden, prijsvragen en een goede Ť afstemming met KTA en gemeente over hoe ver we kunnen gaan met het Ť accepteren van commercie in deze aanjaagfase. De kleinere ondernemers Ť moeten wakker geschud worden en mee gaan doen met lokale TV, radio, Ť Internet en interactieve diensten.

Wil je het comfort in de stad, zowel voor Amsterdammers als bezoekers Ť verbeteren, dan kun je dat wat er al is, beter toegankelijk maken. Ť Openbare e-mail loketten of nog beter digitale kiosken, waar je Ť voorlopig misschien niet meer kunt doen dan TV-kijken en misschien Ť wat teletext-achtige diensten, maar op den duur Uit-Net, Business-Net, Ť Stadhuis-Net en wat al niet. Via tweeweg-TV kunnen mensen wennen Ť aan interactieve democratie (e-stem), beeldtelefonie, maar kan ook Ť de veiligheid op straat verbeteren. Het ontwerpen, bouwen en plaatsen Ť van dergelijke kiosken is arbeidsintensief, maar wel een project met Ť een goede spin-off, al was het maar de publiciteit. Op den duur kan Ť de exploitatie ervan worden geprivatiseerd, maar we kunnen er nu mee Ť beginnen, eventueel met wat reclame om het betaalbaarder te maken. Ť Bij dergelijke terminals hoeven we zeker niet alleen te denken aan Ť stationaire dingen, het oeroude Amsterdamse idee van postbussen aan Ť de trams kan ook een electronische vorm krijgen.

Drs Ulco Schuurmans maakte onlangs een eigen inventarisatie van lokale Ť media-opties, die we gaarg aanhalen:

Hij noemde een aantal veelbelovende mogelijkheden:
# buurt-tv. Maar al te vaak wordt vergeten dat mensen hun Ť eigen buurt weldegelijk interessant vinden. Men koopt bijvoorbeeld Ť ook luchtfoto's van het eigen huis of de straat. Het effect lijkt Ť wel een beetje op de kleinkinderen op video voor opa en oma. Die buurt-tv Ť valt handig te combineren met lokale berichten (spreekuren, werkzaamheden, Ť feestelijkheden, openingstijden, acties etc.) en buurtgerichte reclame.
# berichtgeving en service van de gemeente. Via de interactieve Ť kabel kunnen de inwoners 24 uur lang en de gehele week informatie Ť over hun gemeente opvragen, problemen of zaken melden, mee discussieren Ť over vraagstukken, klachten indienen, bouwplannen opvragen, de festiviteitencalender Ť raadplegen, een afspraak met de wethouder maken of E-mail voor hem/haar Ť achterlaten enz. Veel is daar niet voor nodig. In het eenvoudigste Ť geval voldoet een teletekstvoorziening in combinatie met druktoetstelefoon. Ť En voor lopende stan-daardinformatie is een kabelkrant heel geschikt. Ť Een PC van enkele duizenden guldens met genlock of teletekst inserter Ť doet de truc.
# preventie. Allerlei acties kunnen d.m.v. clips, graphics Ť of animaties regelmatig aan de kijkers worden aan-geboden. Eet gezond, Ť rijdt niet te hard, geen alcohol in het verkeer, huisvuil-beheer en Ť niet roken in openbare gebouwen vormen hiervan slechts enkele mogelijkheden.
# profilering van politici. De wethouders legt problemen Ť uit en de kijkers kunnen vervolgens discussieren. Tevens aardig voor Ť komende verkiezingen.
# een soort reality-tv van de actuele gebeurtenissen in Ť de stad. Buurtbewoners kunnen hier ook zelf aan bijdragen. Dat verhoogt Ť de kijkdichtheid.
# een beter bereik van achterstandsgroepen en allochtonen. Ť Extra onderWes en anderstalige uitzendingen behoren zeker tot de mogelijkheden. Ť Bijscholing achter de thuisbuis ook.
# een podium voor (beginnende) kunstenaars, musici, publicisten Ť en cineasten.
# een gemeentelijk bulletin board. Bijvoorbeeld met interactieve Ť vacaturebank en overzich initiatieven voor werkgelegenheid.

Tanken

Aansluiting op Internet betekent dat de lokale tv toegang krijgt tot Ť andere databanken. Het zou niet denkbeeldig zijn dat een gemeentelijke Ť kabel-tv ook interessante program-ma's van elders kan downloaden. Ť Internet biedt immers een wereldwijde Infobahn. De Olon (orgnaisatie Ť lokale omroepen) houdt zich hier inmiddels al mee bezig. Deze organisatie Ť biedt al een eigen site en schakelt tussen de homepages van internationale Ť omroepen.
Het communiceren tussen omroepen zal de komende jaren flink gaan toenemen. Ť Informatie-uitwisseling scheelt zowel geld als tijd. Men behoeft niet Ť overal meer een opnameteam te laten rondlopen. Goede afspraken zorgen Ť ervoor dat de kaasmarkt in Alkmaar in Milaan en het carnaval in Venetie Ť in Kaatsheuvel te zien zijn.

Kleinschalig

Media zijn er van en voor de mensen, en de burger wil toch ook graag Ť weten wat er bij hem/haar in de buurt gebeurt, hoe hij contact kan Ť krijgen met anderen, familie, vrienden, maar ook de gemeente-instanties Ť en het buurtcentrum, de dienstverleners en ook met de politiek. Dat Ť kan niet op een nationale schaal, misschien zelfs niet op stedelijk Ť niveau, daarvoor zullen media-vormen ontwikkeld moeten worden, die Ť min of meer lijken op electronische buurtblaadjes, aanplakborden en Ť folders. Het is juist het kleinschalige deel, waar Amsterdam zich Ť op een eigen manier kan gaan profileren. Dat gebeurt al via de lokale Ť TV en radiokanalen en de uitbreiding daarvan geeft meer mogelijkheden, Ť maar juist de beoogde interactiviteit gaat het kleinschalige, lokale Ť en Amsterdamse pas echt ruimte geven.
We kunnen wachten totdat het bedrijfsleven, de middenstand en de instituties Ť hier wat in gaan zien, maar is het niet beter hier een gerichte sturing Ť te gaan geven. De 10% ruimte kan benut worden om hier een voortrekkersrol Ť te spelen, waarin naast de eigen informatievoorziening van de gemeente Ť een aantal speerpunten worden geformuleerd. Die speerpunten zouden, Ť mits sporend met actieplannen op nationaal en Europees niveau, niet Ť direct door de gemeente gefinancierd te hoeven worden, maar een zekere Ť ondersteuning is onontbeerlijk.
Het vaststellen van die speerpunten is niet zo eenvoudig, maar juist Ť daarvoor zouden bijvoorbeeld de wensen van de diverse maatschappelijke Ť groepen, zoals middenstand, sportwereld, horeca, verenigingen, woningcorporaties, Ť wetswinkels etc. eens een keer ingezameld kunnen worden. Zo'n inventarisatieronde Ť is niet zo erg moeilijk te organiseren, indien de bestaande voorlichtingskanalen Ť gebruikt kunnen worden, op papier en via de kabel.
Indien er een redelijk overzichtelijke nota komt, waarin staat wat Ť de technische mogelijkheden nu, over 2 jaar, 5 jaar etc. zijn, kan Ť daarmee de discussie op gang komen en komen de creatieve golven wel Ť op gang. Het is een eerlijke vraag: ` Hoe denkt u dat uw buurt/club/vereniging/stichting Ť etc. mee kan doen aan de nieuwe publieke media-diensten?' Daar kan een filmje over gemaakt worden, wat suggesties gedaan en Ť wat kleine experimenten, het zullen de heel praktische en misschien Ť prozaische diensten zijn, waar het publiek wat aan heeft. Een goed Ť bestelsysteem voor bejaardenmaaltijden, een interactieve vertaalcomputerdienst, Ť toegang tot de dienstregeling van de tram, een kaart en routes op Ť tramhaltes, fietsenverhuur met reservering, het aanzetten van je video/VCR Ť op afstand, het laten bewaken van je huis, een huisdieren-voeder service, Ť kledinginzameling, grofvuil, iedere burger verspeelt een enorme hoop Ť tijd aan allerlei klusjes, die met een betere informatiestructuur Ť veel eenvoudiger kunnen.
Een groot deel van dit soort diensten moet uiteindelijk op commerciele Ť basis gaan draaien, maar met een steuntje in de rug kunnen we er nu Ť aan gaan werken, of aan laten werken in het kader van de NV Werk, Ť Melkert-banen of andere projecten.

Defenitie gemeenschapsdiensten

Het lijkt misschien zinnig, om te werken aan een heel duidelijke definitie Ť van gemeenschapsdiensten, maar dat is zeker de eerste jaren maar van Ť betrekkelijk weinig belang. De belangen van KTA/A2000 en de gemeente Ť lopen namelijk niet erg uiteen in die zin, dat ook KTA belang heeft Ť bij stimulering van het gebruik van het kabelnet en bij een zekere Ť gewenning aan nieuwe diensten door de burger, bedrijfsleven en overheid. Ť Als er ‚‚n ding duidelijk is geworden bij de zogenaamde `nieuwe media' Ť is het wel, dat een breed draagvlak en zinvolle diensten essentieel Ť zijn, anders verzandt de zaak. We kunnen dus ook verwachten, dat KTA/A2000 Ť actief en van harte zal meewerken aan experimenten, dienstvormen, Ť stimulering en invulling van de publieke media op het Amsterdamse Ť kabelnet. Pas op termijn komt er een conflict in zicht tussen de economische Ť belangen van de exploitant en de publieke belangen van de stad.

Burgerrechten

In de het hele proces van bewustwording van de digitale openbare ruimte, Ť van die nieuwe cyberspace waarin zich in de toekomst een aantal zaken Ť gaan afspelen die nu nog in persoon of per post gaan, kan en mag Amsterdam Ť ook niet voorbij gaan aan de juridische structuur van de digitale Ť openbare weg. Er zijn organisaties die zich daarmee bezig houden, Ť het is nuttig die te betrekken bij de meningsvorming op dit gebied, Ť of nog beter hen daar het voortouw te laten nemen. Omdat zaken als Ť inspraak, privacy, minimum-toegang, democratie, werken en wonen op Ť den duur alles te maken zullen hebben met de digitale publieke orde Ť kunnen we beter nu open staan voor wat er leeft dan later iets opgelegd Ť te krijgen door nationale of supernationale overheden. Is Amsterdam Ť ooit ook niet zelf begonnen met telefoon, giro en dat soort diensten, Ť zelfs melkvoorziening, omdat dat een sociale taak was. De digitale Ť bewustmaking van een breed publiek is een heel belangrijke taak, waar Ť we nu mee kunnen en moeten beginnen en daarbij maar wat mislukte experimenten Ť en juridische miskleunen voor lief nemen. Een van de manieren om dit proces te begeleiden is het doen organiseren Ť van een jaarlijks congres over de `Digitale Openbare weg' en daarbij Ť organisaties als de Digitale Burgerbeweging, de Digitale Stad, maar Ť ook de politie en advocatuur te betrekken. Zoiets kost natuurlijk geld, maar wanneer we weer als uitgangspunt Ť nemen dat juist het kabelnet zo geschikt is als promotie- en discussieforum Ť kan zoiets zich dan verder misschien wel zelf bedruipen.

Actie-fundament

Het bovenstaande moet nu vertaald worden in tenminste een soort `roadmap' Ť zodat er zicht komt op wat nu gedaan kan en moet worden zonder dat Ť we de brede lijn naar de toekomst uit het oog verliezen. Daarbij is Ť duidelijk, dat:

A: er sprake is van toenemende digitalisering van de gegevens en transmissie

B: er behoefte is aan standaardisatie van de gegevens (bronnen-transmissie-raadpleging)

Wanneer de gemeente (maar dit geldt ook voor andere organisaties) Ť mee wil spelen in de informatie-infrastructuur van de toekomst dan Ť is verdere digitalisering onvermijdelijk. Zaken als briefpost zullen Ť geleidelijk vervangen worden door digitale berichten-uitwisseling, Ť wie nu nog stukken met de hand schrijft of faxt zal aan de computer Ť en de e-mail moeten, telefonie gaat steeds meer werken met store-and-forward, Ť zelfs voor video voorziet men op termijn digitalisering. Die trend Ť is onvermijdelijk, maar wordt binnen de gemeente via het IT beleid Ť vast wel herkend en geintegreerd.
Het gaat hier om de brug tussen de interne informatie en de externe Ť publicatie/afroep/uitzending ervan. Er moet hier een keus gemaakt Ť worden die redelijk toekomstzeker is.
Hier stel ik voor, maar dit is een persoonlijke mening, om voor wat Ť betreft dat grensvlak tussen binne en buiten te standaardiseren op Ť html als vormtaal, als de manier waarop tekst maar ook geluid en beeld Ť gestandaardiseerd worden.
Html (als deel van SGML) is de (hypertext Ť markup language) standaard waarmee het internet werkt en vindt steeds Ť meer ingang als basis voor de ontsluiting van multimedia documenten Ť (wie wel een de DDS heeft bezocht krijgt een idee van de interface Ť die mogelijk is. Dat sluit redelijk aan bij de gebruikte praktijk Ť van WP of Word documenten (de stap naar html is daarbij goed mogelijk) Ť en kan vrijwel direct worden doorgesluisd naar het internet, naar Ť kabeltext en teletext pagina's en ook geleidelijk worden uitgebreid Ť met meer plaatjes, beeldjes en geluid.

Internet: Publieke informatie in digitale vorm

Op dit moment is Internet een goed voorbeeld van een digitale dienst. Ť Naast het commerciele traject, waarbij bedrijven en organisaties hun Ť home-pagina's op het net zetten, TV kanalen gaan exploiteren of interactieve Ť diensten aanbieden moet er ook een manier gevonden worden om de zogenaamde Ť publieke informatie op een goede manier digitaal te verspreiden.
Traditioneel gebruikt bijvoorbeeld een gemeente de papieren communicatie Ť om in contact te komen met haar burgers. Een enkele TV-spot of wat Ť radio-uitzendingen, maar meestal stuurt men brieven of circulaires Ť of plaatst advertenties in kranten.
In de toekomst zal een deel daarvan ook via media als het Internet Ť en de lokale kabel en ethermedia gaan lopen en de vraag is nu, hoe Ť daar op niet al te grote schaal een begin mee kan worden gemaakt.
Wanneer de gemeente er voor zorgt, dat (via een centrale helpdesk/afdeling) Ť alle diensten gaan werken aan het ontsluiten van hun materiaal/formulieren/documenten Ť als html-documenten/pagina's dan ontstaat er een situatie, waarbij Ť iedereen dergelijke pagina's kan uitwisselen, bekijken en ook printen Ť (inclusief plaatjes) in een gestandaardiseerde vorm.
Wanneer zo'n standaard eenmaal is vastgesteld, kan de verdere ontsluiting Ť plaatsvinden in de volgende stappen. daarbij is er van uitgegaan, Ť dat de gemiddelde burger in eerste instantie niets anders heeft dan Ť een TV-toestel en kabelaansluiting, en voor de tweede fase een telefoon. Ť Pas voor verdere ontsluiting zijn een PC, fax en zaken als internet-account Ť en e-mail nodig.
De eerste stap om die gegevens naar buiten te brengen is het maken Ť van een kabeltext-kanaal met b.v. 64 pagina's algemene informatie, Ť maar dan niet in de normale kabeltext vorm, maar als internet-pagina's.
De tweede stap is een teletext-kanaal met plm. 800 pagina's, die aansluiten Ť bij de eerste 64, maar via teletext opgeroepen kunnen worden. Ook Ť hier een opmaak in html/Internet formaat en een koppeling naar fax Ť of email on demand. Met een simpel telefoontje en wat codes krijgt Ť men een fax met de gevraagde formulieren/info etc.
De derde stap is een interactief teletext-kanaal, waar de pagina's Ť kunnen veranderen en individuele kijkers per telefoon bepaalde pagina's Ť kunnen opvragen van een breder bestand met gemeentelijke informatie, Ť mogelijk iets van 10.000 pagina's. Dit is al een soort Internet op Ť de kabel, maar dan alleen voor publieke (Gemeentelijke gegevens) De vierde stap is een eigen Internet-site voor de gemeente, op een Ť helderder manier dan nu via de DDS, maar in principe met alle externe Ť info van de diverse afdelingen en langzamerhand aangevuld met plaatjes Ť en eventueel video. Een deel van het DDS materiaal zou als basis kunnen Ť dienen, maar dan zonder de over-interactieve opties, die alleen maar Ť tot hobbyisme leiden en niet echt efficient werken.
Als laatste kunnen dan per afdeling videobeelden worden gemaakt, die Ť via pay-per-view of kies-Tv kunnen worden opgevraagd.
Bij een dergelijke aanpak staat centraal, dat alle gegevens in een Ť standaard formaat worden gemaakt (eventueel geconverteerd) en iedereen Ť (de ambtenaren en politic, maar uiteindelijk ook de lezer/burger) Ť toegang heeft tot een ontsluitingsmiddel (een Internet-terminal, een Ť html-compatibele editor, een html-browser).
Omdat het om uiteindelijk nogal stevige aantallen data gaat, is een Ť soort centrale databank in een LAN/WAN opzet essentieel, maar een Ť dergelijke structuur staat binnen het gemeentelijk apparaat zonder Ť twijfel al in de steigers en behoeft alleen wat duidelijker afscheidingen Ť tussen wat intern en extern beschikbaar is. Dat is een kwestie van Ť techniek, uitgangspunt is dat alle gegevens binnen in zo'n formaat Ť staan, dat ze desgewenst onmiddelijk extern beschikbaar gesteld kunnen Ť worden in een digitaal en gestandaardiseerd formaat, dat mogelijkheden Ť biedt voor multi-media toevoegingen, verwijzingen, menu's en `logging' Ť van het gebruik.
Luc Sala