mei 1995
En die verkeersopstoppingen, tussen 4 uur 's middags en 7 uur 's avonds zit je als Internetter mooi in de file. De wachttijden lopen op, de response wordt belabberd en als je dan zo'n fraaie jpg-volgepropte pagina tegenkomt, dan erger je je rot. Het is niet alleen de grootte van het plaatje, maar vooral wanneer er een hele berg kleine plaatjes op een pagina zitten, dan is het steeds maar weer verbinding zoeken en inladen een geduldwerkje.
Met alle respect voor de grafisch ontwerpers, maar ik kan in de praktijk niet wild worden van al die mooie home-pagina's. Hoe meer plaatjes, hoe langzamer en zeker wanneer je er vaak langs komt, een crime. Ik pleit voor plaatloze home-pagina's met duidelijke tekst-menu's, dan weet je waar je naar toe gaat. Je kunt (nog) niet echt, want anders mis je de kans op een `cool site of the day', maar zeker wanneer een site overbevraagd is en er congestie optreedt wil je helemaal geen grafische hutspot in beeld.
De overheid en - helaas ook het overgrote dele van het bedrijfsleven en de media-telecommissarissen - holt achter de hype-karavaan aan, ziet eerst geen licht en dan overal mogelijkheden. Multimedia moet, het aantal Kamerleden dat plotseling interactief medium is geworden moet iets te maken hebben met de Jomanda-affaire.
De plannen voor de digitale snelweg zijn niet gebaseerd op een echte behoefte, maar op het soort techno-optimisme waarmee ook Viditel en ISDN ons als vooruitgangsmanna zijn opgediend. Slikken of stikken, en als het niet lukt verdwijnt zo'n dienst geruisloos zonder dat iemand vraagt waar al die tientallen en honderden miljoenen aan overheidsgeld (en de PTT was ook van ons) gebleven zijn.
De echte vragen gaan niet over bandbreedte of protocollen, maar over wat de mensen er echt aan hebben. Dan kun je wel praten over interactieve diensten en de grote informatie-behoefte, maar wie wil er nu echt weten wat er op die miljoenen WWW-pagina's staat. Je leest je krant al niet echt en al die TV-programma's die je niet mag missen, de boeken die ongelezen in de kast staan, zou er nu echt een giga-behoefte zijn aan nog meer lettertjes of zelfs beeldjes?
Wat zijn de relevante vragen? Je kunt filosoferen over telewerken, informatie-maatschappij, kenniswerkers en digitale burgerrechten, maar wie bepleit een zondagssluiting van het telewerk-kanaal op de kabel? Net als bij vage zaken als de viering van de eeuwwende (2000 of 2001?), waarvoor nu al allerlei comit<130>'s zijn opgericht, wordt niet eerst goed nagedacht over iets simpels als wel of niet een dag, een week of zelfs een maand vrij. Men raakt verblind door het idee van een grote verandering, maar gaat voorbij aan praktische zaken, wat dat betreft is de Internet-hype niet veel beter. Wie gaat er echt wat mee doen en als je de gebruiksstatistieken eens goed bekijkt, dan blijkt bijvoorbeeld e-mail op de langere termijn de duidelijke winner. Vanuit de praktijk van 's lands eerste internet-cafe (MyST<138>R in Amsterdam 020- 6202970) kan ik dat ook goed onderschrijven, mijn Amerikaanse bezoekers komen vooral langs om even hun e-mail in te telnetten. Maar als het om een zo simpele applicatie gaat - na post, telefoon, fax is electronische post een evolutionaire ontwikkeling - waarom dan geen simpele maatregelen. Ik heb al eerder gepleit voor e-mail loketten op postkantoren en een e-mail adres (liefst gelijk aan het telefoonnummer) voor iedere inwoner, maar in het kader van de bevordering van de Digitale Snelweg denkt de Overheid liever aan prestige-projecten en geldverslindende experimenten. Het zijn de simpele dingen, die gaan scoren, zolang je nog via een trage Winsock en een apart programma op het WW-Web belandt kun je toch niet over een leekvriendelijke of zelfs gebruiksvriendelijke interface spreken. Internet en e-mail via de kabel, veel betere filters en agenten om uit de databerg de broodnodige informatie te halen, hetzelfde nummer voor je mobiele telefoon, je gewone telefoon en je e-mail adres, het kan allemaal. Maar ja, we hebben een vrijgemaakte PTT en een half-vrijgemaakte omroep, een kabel-TV bestel dat in de uitverkoop gaat (Amsterdammer, wat zul je die paar honderd miljoen voor KTA duur moeten betalen) en gezien de schandalen al een min of meer een geprivatiseerde politie. De clubs die inderhaast en te voortijdig de vrije markt opgingen worden nu het eerst door de digitale democratie bedreigd. De SDU staatsdrukkerij die voordat de electronische revolutie toeslaat je nog even de papieren Kamerstukken in de maag probeert te splitsen met een mailing waar een `echt' bedrijf zich zou schamen, je kunt voor fl 49,- een maand dat spul proberen, maar als je ja zegt zit je er wel voor iets van 5 mille per jaar aan vast. In de beste losbladige woeker-traditie, marketing is voor een echt commercieel bedrijf meer dan aansmeren! Dan steun ik van harte de Digitale Burgerbeweging, die vindt dat overheids-gegevens van ons allemaal zijn en per definitie vrij toegankelijk moeten zijn.
Een laatste kat deze keer voor de PTT (KPN), die club die ons ISDN door de strot wil duwen. Uit eigen ervaring, ISDN en Internet zijn geen goede vrienden, de simpele koppeling van een LAN via een router/server en ISDN aan het Internet blijkt in de praktijk niet te gaan, alleen Bausch in Rotterdam wil je die dienst tegen een stevige prijs wel bieden. Clubs als XS4All, Knoware, Euronet en zelfs NlNet willen (of kunnen) je de daarvoor benodigde Dynamic-IP niet geven en Planet Internet, die would-be monopolist in halfgare uitgeversjas, weet nog helemaal niets van ISDN. Schande, want we hebben wel allemaal meebetaald aan dat ISDN en de paar duizend gebruikers (zo fluistert de industrie) hebben dus per aansluiting een paar ton of meer gekost. Een parlementaire enquete waard, maar dat roep ik al tien jaar en nu ik er ISDN-nummer heb wordt dat alleen nog maar schrijnender. ISDN is leuk voor grote bedrijven en LAN-WAN koppelingen, de gewone burger heeft er geen fluit aan, maar heeft er wel voor betaald.
Als positieve afsluiting, je hele databrei in .html-vorm zetten is een openbaring. Plotseling weer doorzichtig en benaderbaar en wat dat betreft heb je het WWW-Internet niet eens nodig. Binnenkort komt er een CD-ROM van ons, met daarop de hele NET-Info site van meer dan 3000 pagina's. Met plaatsje en interactieve hypertext-links en zonder de wachttijden van de internet-files.
Luc Sala